กร ธาตุ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 6 / 19

บทที่ 2 องค์ประกอบของจักรวาล ความนํา ในบทเรียนที่ผ่านมา เราได้ศึกษาถึงความหมายของจักรวาลวิทยา ทราบว่าพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงเป็นผู้ค้นพบเรื่องราวความเป็นจริงของโลกและชีวิต ตลอดจนสรรพสิ่งทั้งปวง ซึ่งทำ

ในบทที่ 2 เราได้เรียนรู้เกี่ยวกับองค์ประกอบของจักรวาล โดยเฉพาะธาตุที่เป็นรากฐานของสิ่งทั้งหลาย ไม่ว่าจะเป็นวัตถุที่มีชีวิตหรือไม่มีชีวิต ธาตุในที่นี้หมายถึงสิ่งที่ไม่สามารถแยกย่อยได้อีก และมีความหมายต

๑๘ แต่... นั ก ส ร้ า ง บ า ร มี ๑ รอบตัวเรานี้มีธาตุ 4 อยู่เต็มไปหมด แต่เรา มองไม่ออกว่ามันมีครบทั้ง 4 ธาตุ ต่อเมื่อได้ฝึกให้ใจ ใสดีแล้ว ก็จะเห็นเลยว่ากลางอากาศก็มี ธาตุทั้ง 4 ปนกันอยู่ครบ แม้สบง จีว

เนื้อหาเกี่ยวกับการฝึกให้ใจใสดีเพื่อเข้าใจธาตุ 4 ที่มีอยู่รอบตัวเรา และการใช้พลังจิตเพื่อจัดการธาตุ 4 ในชีวิตประจำวัน โดยที่พระอรหันต์สามารถเปลี่ยนแปลงสิ่งต่างๆ ด้วยใจที่บริสุทธิ์ รวมถึงการเข้าใจเรื่อ

ศัพท์และความหมาย ๑๗๗ ถ้าเป็นศัพท์อาขยาต ก็ต้องปรุงด้วยเครื่องปรุงในอาขยาต มี วิภัตติ กาล บท วจนะ บุรุษ ธาตุ วาจก และปัจจัย ครบทั้ง ๔ อย่าง ถ้าเป็นศัพท์กิริยากิตก์ ก็ต้องปรุงด้วยเครื่องปรุงของกิตก์ มี

บทความนี้พูดถึงแนวทางการปรุงศัพท์ในอาขยาตและกิริยากิตก์ โดยอธิบายถึงเครื่องปรุงที่จำเป็นต้องมี เช่น วิภัตติ วจนะ กาล ธาตุ วาจก และปัจจัย หากขาดสิ่งใดสิ่งหนึ่งจะถือว่าบกพร่องทางไวยากรณ์ พร้อมตัวอย่างกา

1. จักขุธาตุ รูปธาตุ จักขุวิญญาณธาตุ 2. โสตธาตุ สัททธาตุ โสตวิญญาณธาตุ 3. ฆานธาตุ คันธธาตุ ฆานวิญญาณธาตุ 4. ชิวหาธาตุ รสธาตุ ชิวหาวิญญาณธาตุ 5. กายธาตุ โผฏฐัพพธาตุ กายวิญญาณธาตุ 6. มโนธาตุ ธัมมธาตุ มโ

เนื้อหานี้สำรวจธาตุ 18 ประการในพุทธศาสนา ประกอบไปด้วย จักขุธาตุ, โสตธาตุ, ฆานธาตุ, ชิวหาธาตุ, กายธาตุ, และมโนธาตุ ซึ่งแบ่งออกเป็นพวกใหญ่ๆ สี่สิบเจ็ดพวกตามลักษณะอาการ ธาตุเหล่านี้ช่วยในการรับรู้สิ่งต่า

ธาตุกระทบ 6 ธาตุ ได้แก่ 1. รูปธาตุ คือ สีต่าง ๆ 2. สัททธาตุ คือ เสียงต่าง ๆ 3. คันธธาตุ คือ กลิ่นต่างๆ 4. รสธาตุ คือ รสต่าง ๆ 5. โผฏฐัพพธาตุ คือ เครื่องกระทบกายต่าง ๆ 6. ธัมมธาตุ คือ เครื่องกระทบใจต่า

บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับธาตุกระทบ 6 ประเภท ได้แก่ รูปธาตุ, สัททธาตุ, คันธธาตุ, รสธาตุ, โผฏฐัพพธาตุ และ ธัมมธาตุ ซึ่งช่วยให้เข้าใจการสัมผัสโลก สิ่งที่เกี่ยวข้องกับการรับรู้ถูกจำแนกเป็นธาตุรับ 6 ประเภท

วิญญาณ หมายถึง ความรู้แจ้งในอารมณ์ คือความรู้ที่เกิดขึ้นเมื่ออายตนะภายนอก และภายในกระทบ มี 6 อย่างเหมือนกันคือ การรู้อารมณ์ทางตา หู จมูก ลิ้น กาย และใจ ทวาร 6 อารมณ์ 6 และวิญญาณ 6 รวม 18 นี้เอง เรียกว

เนื้อหานี้ชี้ให้เห็นถึงความหมายของวิญญาณว่าเป็นความรู้แจ้งในอารมณ์ ซึ่งเกิดจากการกระทบกับอายตนะทั้งภายนอกและภายใน หนุนสำรวจธาตุ 18 ที่รวมการรู้ต่างๆ ที่เกิดจากตา หู จมูก ลิ้น กาย และใจ ความเป็นไปของชี

ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ปฐโม ภาโค) - หน้าที่ 351 ปฐมปริจเฉทตฺถโยชนา หน้า 351 มุตญฺจ ทิฏฐิสุตมุติ ทิฏฐิสุตมุติ อาทิ ยสฺส วิญญาตสฺส ต์ ทิฏฐิ....มุตาทิ ฯ อาทิสทฺเทน วิญญาตสฺส

บทนี้กล่าวถึงอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ซึ่งเป็นการศึกษาเกี่ยวกับความหมายและคำอธิบายต่างๆ รับการวิเคราะห์การทำงานของมโนและวิญญาณ โดยทำให้เข้าใจถึงจิตตและธาตุที่เกี่ยวข้องผ่านคำอธิบายเชิงลึก และความสัมพันธ์ร

ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 205 ตติยปริจเฉทตฺถ โยชนา หน้า 205 วิเสเสน อารมฺมณ์ ชานาตีติ วิญญาณ์ ฯ วิญญาณญจ สา ธาตุ จาติ วิญญาณธาตุ ฯ มโน เอว วิญญาณธาตุ

ในบทนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์วิญญาณธาตุและมโนภายในบริบทของอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา โดยมีการอธิบายความสัมพันธ์ระหว่างวิญญาณและมโน สนธยาและอัตถะที่เกี่ยวข้อง เพื่อให้เข้าใจภาพรวมของแนวคิดในพระพุทธศาสนา โดยเฉพ

ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 41 ฉฏฐปริจเฉทตฺถโยชนา หน้า 41 นิสสโย ธาตุทวยนิสสโย ฯ ธาตุทวยนิสสยาส ภาโว ธาตุทวยนิสส ...ภาโว ฯ ธาตุทวยนิสสยภาโว ลกฺขณ์ เอตสฺส

เนื้อหานี้เกี่ยวข้องกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา โดยมีการแยกแยะธาตุทวยนิสสโย และวิเคราะห์ความหมายของคำต่าง ๆ รวมถึงการอธิบายที่มาที่ไปของรูปและการกระทำในแต่ละบริบท มีการลงรายละเอียดในแง่มุมต่าง ๆ ประกอบด้ว

ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 360 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 360 อุปตฺถมฺภนาน ภาโว อุป...โว ฯ ปจฺฉา...จเยติ อสตีติ ลักขณวนฺติ ฯ อสตีติ อคจฉนฺตสุชาติ ลักขณ์

บทนี้นำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา และวิเคราะห์คำศัพท์ต่างๆ ภายในอริยสัจ 4 เพื่อช่วยในการเข้าใจธรรมะและแนวทางในการปฏิบัติ โดยมีการอธิบายคำต่างๆ และสำรวจความสัมพันธ์ระหว่างธรรมและการใช้ชีวิ

คมุ รุธ มุจ ภุช ภิท ลิป ประโยค๑ - บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์ - หน้าที่ 161 เป็นไปในความ ไป [คม + อ = คจฺฉ + ติ) สำเร็จรูปเป็น คจฺฉติ ย่อมไป. ๒. หมวด รุธ ธาตุ เป็นไปในความ กั้น, ใน

บทนี้อธิบายเกี่ยวกับธาตุในบาลีไวยากรณ์และวิธีการสร้างคำรวมถึงความหมายของคำต่างๆ เช่น คมุ, รุธ, มุจ, และอื่นๆ โดยแบ่งเป็นหมวดต่างๆ เพื่อเข้าใจความหมายและการใช้งานในบริบทที่หลากหลาย เช่น การกิน การปล่อย

ประโยค๑ - บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์ - หน้าที่ 165 จินฺตุ เป็นไปในความ คิด (จินฺตุ + เณ ณย + ติ] สำเร็จรูปเป็น จินเตติ, จินฺตยติ ย่อมคิด [สกัมมธาตุ - อกัมมธาตุ] ในธาตุทั้ง ๔ หมู่น

เนื้อหาเกี่ยวกับบาลีไวยากรณ์ส่งเสริมความเข้าใจในวจีวิภาค โดยเฉพาะธาตุที่แบ่งออกเป็นสองประเภทคือ สกัมมธาตุ ซึ่งมีกรรมและ อกัมมธาตุ ที่ไม่มีกรรม เช่น ธาตุที่หมายดอกจันทน์จัดเป็น อกัมมธาตุ ขณะที่ อิกขุ ถ

ประโยค๑ - บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์ - หน้าที่ 171 ในกัมมวาจก ลง ย ปัจจัย กับทั้ง อิ อาคม หน้า ย ด้วย อุ. คงน :- ปจิเต สิริยเต เป็นต้น. ในภาววาจก ลง ย ปัจจัย อุ. ภูยเต เป็นต้น ในเ

เนื้อหาเกี่ยวกับบาลีไวยากรณ์ พูดถึงการใช้ปัจจัยต่าง ๆ ในการประสมคำในภาษาบาลี ซึ่งรวมถึงการนำเสนอการจัดประเภทของระดับคำ ว่าด้วย การใช้ ย ปัจจัยในกัมมวาจก และวิธีการใช้เหตุปัจจัยในแต่ละกรณี เช่น เณ, ณย

ประโยค๑ - บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์ - หน้าที่ 178 เอก. พหุ. กียเต. กียนเต. คหิยเต. คหียนเต. กริยเต. กรียนเต. จุริยเต. จุริยนเต. (๑๒๓) คำอธิบายในกัมมาวาจก ๑. ลง อิ- อาคม หน้า ย ปั

เนื้อหาในบทนี้มีการแจกแจงเกี่ยวกับหลักการในกัมมาวาจก เช่น การใช้ ย-ปัจจัย และการซ้อนพยัญชนะในกัมมาวาจก อีกทั้งยังมีการยกตัวอย่างของการแจก ปจ ธาตุ ด้วย ทั้งนี้เพื่อให้เข้าใจในหลักการใช้งานต่างๆ ที่เกี่

ประโยค๑ - บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์ - หน้าที่ 206 ๕) เหตุกัมมวาจก, อย ถูโป ปติฏฺฐาปิโต, พระสตูป นี้ (อันเขา] ให้ตั้งจำเพาะแล้ว ๒ ကေ ๒ ම ปัจจัยแห่งกิริยากิตก์ (๑๔๒) ปัจจัยที่สำหรั

เนื้อหาเกี่ยวกับปัจจัยแห่งกิริยากิตก์ในบาลีไวยากรณ์ ซึ่งแบ่งออกเป็น ๓ ประเภท ได้แก่ กิตปัจจัย, กิจจปัจจัย และ กิตกิจจุปัจจัย พร้อมทั้งอธิบายถึงการใช้ในอดีตและปัจจุบัน รวมถึงตัวอย่างประโยคที่ชัดเจน โดย

ประโยค๑ - บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์ - หน้าที่ 208 เขาเลี้ยงแล้ว อุ. ปณีเตน ขาทนีเยน โภชนีเยน ปริวิส, เขาเลี ด้วยของควรเคี้ยว ด้วยของควรบริโภค อันประณีต ต พ. กตฺตพฺพ์ อันเขาจึงทำ,

ในส่วนนี้ของบาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ มีการสนทนาเกี่ยวกับการใช้คำและวลีในภาษาบาลี โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเรื่องของอาการที่เกิดขึ้นว่าด้วยการกิน การทำ และการกล่าว โดยจะมีการแยกประเภทของวาจาตามบริบท รว

ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 67 อายตน ธาตุนิทเทโส หิ สุตตาภิธมฺมปฺปเทเสสุ อาภาธาตุ สุภธาตุ อากาสานัญจายตน ธาตุ วิญญาณญจายตนธาตุ อากิญจัญญายตนธาตุ เนวสัญญา นาสญฺญาย

บทนี้ว่าด้วยการจัดหมวดหมู่ของธาตุต่าง ๆ โดยแบ่งออกเป็นประเภทที่สำคัญ เช่น ธาตุอากาศ ธาตุวิญญาณ ธาตุรูปและอื่น ๆ นอกจากนี้ยังพูดถึงคุณสมบัติของธาตุแต่ละประเภท เช่น สุขทุกข์ และวิญญาณ โดยเน้นว่าทั้งหมดน

ประโยค - วิญญาณธาตุภาค ๑ ตอนที่ ๑ หน้าที่ 141 ธาตุ" ดังนี้ เทนุกัมมาตถุ เป็นธรรมธาตุแท้ มังจะเป็นโนวิญญาณธาตุ ก็ได้เหมือนกัน เพราะ (มี) บทกล่าว "ธรรมทั้งหมดที่เป็นกุศลทั้งปวง ชื่อเทนุกัมมาตถุ" พยาบาท

ในหน้า 141 ของ 'วิญญาณธาตุภาค ๑ ตอนที่ ๑' กล่าวถึงธาตุต่างๆ เช่น เทนุกัมมาตถุ, พยาบาทถุ, และธรรมธาตุ โดยระบุถึงความสัมพันธ์ระหว่างพวกมัน รวมถึงการอธิบายคุณสมบัติที่เกี่ยวข้องกับวิญญาณและธรรมชาติของธาต

ประโยค ~ วิภัชธรรรมแปล ภาค 3 (ตอนจบ) - หน้าที่ 7 จิรพิพัฒนา เป็นธาตุ ๑๐ รูปที่เหลือ นับเป็นธรรมธาตุอย่างเดียว ส่วน หัวใจวิญญาณบูรณะว่า "จิตอาศัยอุจจาระรูปเป็นไป ชื่อว่าจักบูญ วิญญาณธาตุ" ดังนี้เป็นต้

ในตอนจบของวิภัชธรรม แสดงถึงการพิจารณาธาตุ ๑๘ ที่ประกอบด้วยวิญญาณธาตุและจิตโนธาตุต่าง ๆ โดยแบ่งแยกตามลักษณะของกายและนาม รวมถึงการใช้ปรัชญาในการวิเคราะห์เหตุและผล เพื่อเข้าใจความสัมพันธ์ระหว่างธาตุกับวิ

ประโยค - วิสุทธิมรรถเปล ภาค 3 (ตอนจบ) - หน้าที่ 47 กาลอธิษฐานแม่ในกาลอนาคต "ชื่อสัมมนาสัญญา ความรู้จึง ชื่อว่าจัญา เพราะว่าธรรมรู้ได้ ชื่อว่าปัญญา เพราะว่าธรรมว่าทั่วไป เหตุนี้นั้น ข้างชี้จึงกล่าวว่า

ในเนื้อหาเล่มนี้พูดถึงการอธิษฐานแม่ในอนาคตและการศึกษาธรรมในปัจจุบัน พร้อมเชื่อมโยงกับปัญญาที่สามารถเรียนรู้ได้จากธรรมชาติของจิตใจ ปัญญาในอนาคตโดยการสงเคราะห์ธรรม ทั้งนี้ยังเสนอภาพรวมของกลุ่มธรรมชาติที